طرز تهیه اسلاید میکروسکوپ
جسمی با میکروسکوپ قابل مشاهده است که نور بتواند از آن عبور کند و از عدسی ها گذشته به چشم برسد به علاوه این جسم باید آن قدر نازک باشد که جزئیات ساختاری آن به وضوح دیده شود. از این رو برای مشاهده و بررسی جاندار بسیار کوچک یا قسمتی از بدن جانوران و گیاهان با “روش های ویژه تهیه برش ها ” برش بسیار نازکی از جسم تهیه می کنند که اصطلاحاً آنها را نمونه میکروسکوپی می گویند. جسمی را که می خواهند در زیر میکروسکوپ مشاهده کنند روی یک تیغه شیشه ای نازک ( لام ) یا اسلاید ( Microscope Slide ) قرار می دهند و سپس آن را با تیغه بسیار نازک شیشه ای لامل ( Cover slip ) می پوشانند.
انواع لام
به طور کل دو نوع مختلف اسلاید میکروسکوپ (لام) در استفاده عمومی وجود دارد.
اسلاید شیشه ای مسطح که سطحی صاف دارد و اسلایدی که دارای یک یا چند فرو رفتگی یا چاه مب باشد. ابعاد هر دو مستطیل است و اندازه آنها تقریباً 1 در 3 اینچ است.
لام های دارای فرو رفتگی دارای یک تورفتگی در مرکز برای نگهداری یک قطره مایع هستند، هزینه آنها به مراتب بیشتر از انواع مسطح است و می تواند بدون لامل استفاده شود.
برای اطلاعات بیشتر درمورد انواع لام می توانید به صفحه لام و لامل آزمایشگاهی مراجعه کنید.
آماده کردن نمونه میکروسکوپی
همیشه لبه لام و لامل را در دست بگیرید و از تماس انگشتان با سطح آنها خودداری کنید. هنگام تهیه اسلایدهای میکروسکوپ برای مشاهده، مهم است که همه مواد لازم در دسترس باشد. این موارد شامل لام، لامل، قطره چکان یا پیپت و هرگونه مواد شیمیایی یا رنگی است که قصد دارید استفاده کنید.
اکنون برای شروع کار با میکروسکوپ می توانید یک نمونه میکروسکوپی ساده را به طریق زیر تهیه کنید:
- لام تمیزی را روی میز قرار دهید و با قطره چکانی یک قطره آب در وسط آن بچکانید.
- قطعه بسیار کوچکی ( به اندازه یک سانتی متر مربع ) از کاغذ روزنامه ببرید و آن را با پنس روی یک قطره آب وسط لام قرار دهید و چند لحظه صبر کنید تا کاغذ خوب خیس شود.
- لاملی را بر دارید و یک لبه آن را با زاویه حدود ۴۵ درجه روی لام تکیه دهید و سپس آن را با نوک سوزن به آرامی پایین بیاورید تا کاغذ را بپوشاند.
- با این عمل از تشکیل حباب هوا بین لام ولامل جلوگیری می شود.
تنظیم میکروسکوپ
- میکروسکوپ را طوری روی میز قراردهید که بازوی آن به سمت شما و صفحه آن به سمت مقابل شما باشد .
- صفحه گردان را بچرخانید و عدسی ضعیفی را که کوتاه تر است و کوچکترین عدد ( بزرگنمایی ) روی آن نوشته شده است در امتداد لوله میکروسکوپ قراردهید ضمناً به صدای جا افتادن عدسی توجه کنید .
- از عدسی چشمی به داخل میکروسکوپ نگاه کنید و نور آن را تنظیم کنید. برای کم و زیاد کردن نور می توانید روزنه دیافراگم را آن قدرتغییر دهید تا میدان دید روشن و واضح شود ولی نور شدید و زننده نباشد.
- نمونه میکروسکوپی آماده شده را در زیر میکروسکوپ بگذارید این نمونه در روی صفحه میکروسکوپ و در زیر گیره هایی آن قرار دهید به طوری که نور در لوله میکروسکوپ بیفتد و میدان دید شما را کاملاٌ روشن کند.
- در حالی که از پهلو به میکروسکوپ نگاه می کنید با پیچ بزرگ تنظیم لوله میکروسکوپ را آن قدر پایین بیاورید تا عدسی ضعیف تقریباٌ به یک سانتی مترسطح لامل برسد.
- از عدسی چشمی به درون لوله میکروسکوپ نگاه کنید و پیچ بزرگ تنظیم را آهسته بچرخانید تا حروف به وضوح مشاهده گردند.
- برای عوض کردن عدسی ضعیف و مشاهده با عدسی قوی، صفحه گردان را بچرخانید تا عدسی قوی در امتداد لوله میکروسکوپ قرار گیرد. برای جلوگیری از برخورد عدسی قوی با سطح لام، ابتدا لوله میکروسکوپ را کمی بالا بیاورید و سپس عدسی قوی را به جای عدسی ضعیف قرار دهید و میزان کنید.
نکاتی که باید در هنگام کار به آنها دقت کنید:
۱) هیچگاه نوک عدسی را بر روی لام فشار نیاورد.
۲) بعد از خاموش کردن میکروسکوپ حداقل ۱۰ دقیقه از حرکت دادن دستگاه اجتناب کنید.
۳) قبل از استفاده از میکروسکوپ به تمیز بودن عدسی ها مطمئن شوید.
۴) از استفاده کردن دستمال کاغذی جهت تمیز کردن لنزها پرهیز نمایید.
۵) همواره برای دیدن نمونه ها از عدسی های با شماره ضعیف به سمت عدسی های قوی بروید.
۶) در هنگام استفاده از عدسی های با قدرت بالا به همان نسبت شدت نور میکروسکوپ را بالا ببرید.
۷) در هنگام قراردادن اسلاید در میکروسکوپ و برداشتن آن از میکروسکوپ توجه داشته باشید که عدسی های در تماس با اسلاید نباشند.
۸) بعد از استفاده کردن از روغن ایمرسیون عدسی را با مایع مخصوص تمیز نمایید.
“کيميا زيست گستر نوين” در راستاي ارتقاء توليدات و سطح علمي کشور مبادرت به واردات و توزيع مواد شيميايي و مصرفي آزمايشگاهي کرده است. هدف مجموعه ما تأمين مواد و تجهيزات مورد نياز در بخش هاى مختلف آزمايشگاهى، تحقيقاتى، بيمارستانى، صنعتى و … مي باشد.
