علائم هشداردهنده (Hazard pictogram) تصاویری هستند بر روی برچسب مواد شیمیایی که شامل علائم و رنگهای خاص در نظر گرفته شده برای ارائه اطلاعات در مورد خسارت یک ماده یا یک ترکیب خاص بر روی سلامتی فرد یا محیط زیست هستند.
علائم هشداردهنده به طور قانونی در سراسر کشورها الزام آور هستند که به آنها GHS گفته می شود سیستم GHS از 9 نگارگر (Pictogram) استفاده می کند که این سیستم در اروپا باعنوان CLP شناخته می شود.
آیین نامه CLP یک سیستم طبقه بندی و برچسب گذاری جدید برای مواد شیمیایی خطرناک در اتحادیه اروپا معرفی کرده است. این علائم هشداردهنده تغییر کرداند و مطابق با سیستم هماهنگ شده جهانی سازمان ملل است.
CLP به طور قانونی در سراسر کشورها الزام آور است و به طور مستقیم برای همه بخش‌های صنعتی قابل اجراست. این قوانین به تولید کنندگان، وارد کنندگان و مصرف کنندگان اعلام می دارد تا مواد شیمیایی خطرناک خود را به طور مناسب قبل از عرضه در بازار طبقه‌بندی، برچسب گذاری و بسته بندی کنند.
CLP از تاریخ ۱ ژوئن ۲۰۱۵ تنها قانونی است که در اتحادیه اروپا برای طبقه بندی و برچسب زدن به مواد و ترکیبات استفاده میشود.
نامگذاری نمادها:
GHS01 : انفجار بمب
GHS02 : شعله
GHS03 : شعله بر روی دایره
GHS04 : سیلندر گاز
GHS05 : خوردگی
GHS06 : جمجمه و متقاطع
GHS07 : علامت تعجب
GHS08 : خطر سلامتی
GHS09 : محیط زیست
توضیحات مربوطه تصاویر یا همان pictogram
GHS01 چه معنایی می دهد؟
- مواد منفجره ناپایدار
- خطر انفجار جمعی
- خطر انفجار شدید
- آتش سوزی یا ممکن است توده در آتش منفجر شود.
GHS02 چه معنایی می دهد؟
- گاز بسیار قابل اشتعال
- گاز قابل اشتعال
- آئروسل بسیار قابل اشتعال
- آئروسل قابل اشتعال
- مایع و بخار بسیار قابل اشتعال
- مایع و بخار قابل اشتعال
- جامد قابل اشتعال
GHS03چه معنایی می دهد؟
- به عنوان اکسید کننده ممکن است باعث آتش سوزی یا تشدید آتش شود.
- به عنوان اکسید کننده قوی ممکن است باعث آتش سوزی یا انفجار شود.
GHS04 چه معنایی می دهد؟
- دارای گاز تحت فشار است در این صورت ممکن است در صورت گرم شدن منفجر شود.
- دارای گاز یخچالدار است در این صورت ممکن است باعث سوختگی یا آسیب دیدگی شود.
GHS05 چه معنایی می دهد؟
- ممکن است خورنده فلزات باشد.
- منجر به سوختگی شدید پوست و آسیب به چشمان می شود.
GHS06 چه معنایی می دهد؟
- کشنده اگر بلعیده شود
- کشنده در تماس با پوست
- کشنده در صورت استنشاق
- سمی: اگر بلعیده شود
- سمی در تماس با پوست
- در صورت استنشاق سمی است.
GHS07 چه معنایی می دهد؟
- ممکن است باعث تحریک تنفس شود.
- ممکن است باعث خواب آلودگی یا سرگیجه شود.
- ممکن است باعث واکنش حساسیت پوستی شود.
- باعث تحریک جدی چشم می شود.
- باعث تحریک پوست می شود.
- اگر بلعیده شود مضر است.
- در تماس با پوست خطرناک است.
- اگر استنشاق شود مضر است.
- با تخریب لایه ازون به بهداشت عمومی و محیط زیست صدمه میزند.
GHS08 چه معنایی می دهد؟
- در صورت بلعیدن و ورود به مجاری هوایی ممکن است کشنده باشد.
- باعث آسیب به اندام ها می شود.
- ممکن است باعث آسیب به اندام ها شود.
- ممکن است به باروری یا کودک متولد نشده آسیب برساند.
- مظنون به آسیب رساندن به باروری یا فرزند متولد نشده است.
- ممکن است باعث سرطان شود.
- مظنون به ایجاد سرطان است.
- ممکن است باعث نقص ژنتیکی شود.
- مظنون به ایجاد نقص ژنتیکی است.
- در صورت استنشاق ممکن است باعث حساسیت یا علائم آسم یا مشکلات تنفسی شود.
GHS09 چه معنایی می دهد؟
- برای آبزیان با اثرات ماندگار بسیار سمی است.
- برای آبزیان با اثرات ماندگار سمی است.
signal word
کلمات Signal Word نشان دهنده میزان خطر هستند. درجه نسبی خطر یک pictogram بوسیله signal word نشان داده می شود.
Danger برای خطرات سطح بالاتر استفاده می شود
Warning برای خطرات سطح پایین تر استفاده می شود.
سیستم GHS علاوه بر استفاده از pictogram و signal word از عبارات H و P نیز استفاده می کند.
عبارات H برای توصیف دقیق تر یک خاصیت خطرناک استفاده می شود، به عنوان مثال:
- سمیت حاد ، گروههای خطرناک 1 و 2: H300 کشنده در صورت بلع.
- سمیت حاد ، گروه خطر 3: H301 سمی در صورت بلع.
- سمیت حاد ، گروه خطر 4: H302 اگر بلع شود مضر است.
عبارات P برای نشان دادن اقدامات مهم ایمنی برای استفاده از محصول استفاده می شود ، به عنوان مثال:
P102 در دسترس کودکان قرار نگیرد.
P361 تمام لباس های آلوده را بلافاصله حذف یا از بین ببرید.
